جمعه ۲۳ آذر ۱۴۰۳ |۱۱ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 13, 2024

کنگره بین المللی ابن شهرآشوب با هدف جمع آوری آثار علمی در زمینه شخصیت شناسی، کتاب شناسی و روابط بین مذهبی این عالم شیعی برگزار می شود.

به گزارش سرویس استان های مرکز خبر حوزه، فراخوان کنگره بین المللی ابن شهر آشوب ساروی مازندرانی، اعلام شد.

محورهای پیشنهادی در چهار حوزه اصلی زندگی و شخصیت ابن شهرآشوب، تعامل ابن شهرآشوب با اهل سنت، اوضاع سیاسی، اجتماعی عصر ابن شهرآشوب و کتاب شناسی وی، تقسیم بندی شده است.

 بر اساس این گزارش موضوعات دیگر مرتبط با این متفکر و اندیشمند شیعی نیز که از توان علمی و تازگی موضوع و پژوهش برخوردار باشد در این کنگره پذیرفته می شود.

آخرین مهلت ارسال آثار پژوهشی به این کنگره، تا اسفند ماه سال جاری اعلام شده است و در سال آینده نیز کنگره بین المللی ابن شهرآشوب برگزار خواهد شد.

علاقه مندان می توانند آثار خود را به نشانی ساری، میدان امام خمینی(ره) اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مازندران، دبیرخانه کنگره بین المللی ابن شهرآشوب ساروی مازندرانی ارسال کنند، همچنین سایت رسمی این کنگره نیزwww.ibnshahrashoob.ir در دسترس کاربران قرار دارد.

*نگاهی به زندگی ابن شهرآشوب

عالم فرزانه و دانشمند پرآوازه ایرانی، «ابو عبدالله محمد بن علی بن شهر آشوب سروی مازندرانی» معروف به رشیدالدین، یکی از بزرگان علم و عمل قرن ششم هجری می باشد. عالمی که علاوه بر لبریز کردن جان خویش از نور علم و تقوا، برای طالبان حقیقت و معرفت، همچون مشعل هدایتی گردید که هنوز، نور افشانی می نماید.

وی در 488 و به قولی 489 هجری قمری در بغداد و بنابر قولی در ساری، در خانواده ای عالم پرور متولد شد.

جدّ و پدر بزرگوارش از عالمان جلیل القدر بودند؛ مثلاً جدش، مرحوم شیخ شهرآشوب از شاگردان برجسته و ممتاز شیخ طوسی; به شمار می رفت. و والد ماجدش، شیخ علی نیز از مکتب پدر بهره مند گشته و از فقها و محدثینی بود که در ضبط و نقل اخبار و آثار اهل بیت عصمت و طهارت: تلاش بسیار نمود. ولی شهرت ابن شهرآشوب از پدر و جدش مضاعف شد و شهرة آفاق گردید.

وی در این خانوادة نورانی و دینی رشد نمود و توانست در سن 8 سالگی حافظ کل قرآن گردد و به لقب حافظ مفتخر شود. بواسطة همین ویژگی، رشد و تعالی یافته، عطش وی برای تحصیل بیش تر شد. وی به شهرهای زیادی همچون مازندران، مشهد، نیشابور، سبزوار و حتی ممالک عراق، سوریه و ... سفر نمود تا بتواند از معارف اهل بیت: بهره مند شود. این تلاش پی گیر ابن شهرآشوب، باعث شد تا وی در علوم و فنون گوناگونی از قبیل: تفسیر، حدیث، فقه، اصول، قرائت، ادبیات عرب، شعر و غیره، به حد کمال رسد و مجتهدی مسلّم و عالمی ذوفنون گشته و در شهر بغداد که از شهرهای بزرگ اسلامی آن عصر بود و فرقه های مختلف اسلامی در آن شهر زندگی می کردند، مقیم گردد.

*اساتید

ابن شهر آشوب از اساتید بزرگواری بهره برد که نامشان در جهان اسلام، همچون ستارگان درخشنده ای، متجلی است؛ عالمانی چون: شیخ ابوعلی فضل بن حسن طبرسی صاحب مجمع البیان، ابومنصور طبرسی صاحب احتجاج، ابوالفتوح رازی صاحب تفسیر رازی، قطب الدین راوندی و واعظ نیشابوری را می توان نام برد.

کتاب «کشاف وفایق» و «ربیع الابرار» را نزد خود زمخشری که مؤلف آنهاست خوانده و در روایت از آنها اجازه داشته است و گاهی به یک واسطه و گاهی به دو واسطه از «شیخ طوسی» روایت نموده است. همچنین از «ابوالفتح ناصح الدین عبدالواحد آمدی. (م510ق)» صاحب «غرر الحکم و درر الکلم» نیز روایت نموده است.

*شاگردان

از میان بزرگوارانی که از محضر نورانی ابن شهر آشوب استفاده نموده اند، می توان به بزرگانی چون: سید محمد بن زهره حلبی، سیدکمال الدین حیدر حسینی، شیخ یحیی بن محمد سوراوی، شیخ جمال الدین علی بن شعره حلّی جامعانی، شیخ تاج الدین حسین بن علی دربی و ... اشاره نمود.

*تبلیغ، خطابه و منبر

از خصایص دیگر ابن شهرآشوب، این بوده است که با وجود کثرت تألیفات و آثار، و جلالت شأن که متأسفانه، امروزه باعث دوری از وعظ و خطابه می شود وعظ و خطابه را نیز وسیلة تبلیغ معارف اهل بیت: قرار داده و مجالس وعظ وی بسیار مورد توجه بوده است.

در ایام حکومت «مقتضیء عباسی» در شهر بغداد به منبر می رفت که در یکی از موارد، مواعظ او مورد شگفت و تحسین خلیفه واقع گردید و خلعتی به ایشان بخشید. همچنین منصب تدریس در شهر بغداد را به وی اعطا کرد.

البته این سیرة ابن شهرآشوب، در زمان اقامت اش در حلب - که تا پایان عمر شریفش ادامه داشت - نیز استمرار یافت و در آن شهر نیز به وعظ و تدریس مشغول بود. و مردم از محضر او استفاده ها می کردند.

از جملة ویژگیهای ابن شهرآشوب، بر اساس تذکره ها، ملیح المحاوره بودن آن جناب بوده استکه این ویژگی به خودیِ خود، باعث تقویت ارتباط یک مبلّغ با مردم می شود.

*در محضر مفاخر دانشمندان شیعه و سنی

ابن شهرآشوب در آموختن علم، خود را محدود به علمای یک فرقه و مذهب ننمود. با اینکه در تراجم، ایشان را پس از شیخ طوسی، به شیخ الطایفه معروف نموده اند و او را محیی و مروج فرهنگ شیعی و فرهنگ اهل بیت: دانسته اند؛ اما در آموختن، خود را محدود به علمای شیعه ننمود؛ بلکه اِبایی نداشت از اینکه در محضر علمای عامه (اهل سنت) نیز زانوی ادب بزند و تلمّذ نماید. تقریباً نیمی از اساتید وی از علمای طراز اول عامه بودند؛ افرادی چون: زمخشری صاحب کشاف و ... .

همچنین خود را محدود به یک یا دو استاد ننمود؛ بلکه تلاش نمود تا از اکثر علمای بزرگ عصر خود (یعنی نیمه اول قرن ششم) استفاده نماید؛ و از آنها در روایت آثارشان اجازه دریافت کند؛ تا آنجا که بعضی از تذکره ها تعداد اساتید وی را به 27 تن می رسانند. این تلاش پی گیر ابن شهرآشوب بود که وی را دانشمند و سخنوری بزرگ که مورد قبول عامه و خاصه بود، ساخت.

*آثار ابن شهر آشوب

ابن شهرآشوب علاوه بر تبلیغ اسلام و معارف اهل بیت:، آثار ارزشمندی نیز به یادگار گذاشت که هر کدام همچون ستاره ای در عالم اسلام می درخشند. اسامی کتابهای او به شرح زیر است:

1. مناقب آل ابی طالب؛

2. الاربعین فی مناقب سیدة النساء، فاطمة الزهراء؛

3. متشابه القرآن؛

4. الاسباب و النزول علی مذهب آل الرسول9؛

5. معالم العلماء؛

6. انساب آل ابی طالب(ع)؛

7 و 8. مناقب النواصب و مائدة الفائدة؛

9. المحزون المکنون فی عیون الفنون؛

10. اعلام الطرائق فی الحدود و الحقائق و الاوصاف؛

11. المثال فی الامثال و الاسباب؛

12. الحاوی؛

13. الانصاف؛

14. المنهاج و ...

*عروج ملکوتی

ابن شهر آشوب; سالهای پایانی عمر خویش را در شهر حلب به سر برد و در آنجا به تبلیغ معارف اهل بیت: پرداخت و پس از یک عمر تلاش خالصانة فرهنگی، تبلیغی، در شب جمعه 22 شعبان المعظم 588 هجری قمری، روح بلندش به عالم باقی پیوست و در بیرون «حلب» در بالای کوه معروف به «جبل جوشن» مدفون گشت.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha